Μίλα μου για επανάσταση ξανά!

Ευγένιος Ντελακρουά, Η Ελευθερία οδηγεί το λαό.

Ναι. Το ομολογώ. Ήμουν ευρωπαϊστής. Και μάλιστα ένθερμος. Γνώρισα την Ευρώπη του πολιτισμού και των ανθρώπων. Ταξίδεψα αρκετά στην ήπειρο -συνήθως μ’ ένα σακίδιο στην πλάτη- είδα μουσεία, γνώρισα τρόπους ζωής, φοίτησα σε πανεπιστήμια, συναναστράφηκα με ανθρώπους.

Θυμάμαι το δέος που αισθανόμουνα όταν άκουγα, έφηβος ακόμα, για το 92 και το όραμα της ευρωπαϊκής ενοποίησης. Ύστερα ήρθε το κοινό μας νόμισμα –άλλες προσδοκίες. Και μετά;

Είμαστε σε μια φάση όπου τέλειωσαν τα οράματα. Τώρα πια μπορούμε να κρίνουμε από τα αποτελέσματα. Και είναι δυστυχώς απογοητευτικά.

Η Ευρώπη των λαών και του πολιτισμού. Μια ουτοπία!

Αντ’ αυτού, μια αποκρουστική πραγματικότητα. Η Ευρώπη των τεχνοκρατών και των τραπεζιτών. . . Η τυραννία των αγορών. . .

Ναι, κάποτε διατυπώσαμε τις επιφυλάξεις μας για το κοινό νόμισμα. Το θεωρήσαμε όμως ως προάγγελο αυτού που ονειρευόμασταν. Το χτίσιμο της Ευρώπης της αλληλεγγύης, της προόδου, της ευημερίας. Η φιλευρωπαϊκή μας διάθεση υπερίσχυσε του σκεπτισμού.

Ποτέ δε φανταστήκαμε ότι έτσι θα γινόμασταν όμηροι των αγορών, των εμπόρων, των επιχειρηματιών και των τεχνοκρατών. Αυτών που ευθύνονται για την οικονομική κρίση. Που ζητούν τα χρήματά μας για να ξελασπώσουν. Που υπαγορεύουν νόμους και κανόνες για να μας διοικήσουν. Λες κι εμείς φταίγαμε.

Και είμαστε όμηροι πολιτικών-νάνων που, ενώ είχαν την ευκαιρία να ορθώσουν το ανάστημά τους και να ποδοπατήσουν τους τραπεζίτες, δεν το έκαναν. Που πέταξαν στον κάλαθο των αχρήστων οράματα, αξίες και ιδανικά. Που ψηφίζουν και επιβάλλουν συντάγματα και συνθήκες στους υπηκόους-υποζύγια. Αλλά. . .

Τα συντάγματα αποτελούν το αποτέλεσμα της ελεύθερης βούλησης των λαών. Δεν υπαγορεύονται. Δεν επιβάλλονται. Αναδύονται από τις ανάγκες και τα θέλω των ανθρώπων. Και σήμερα. . .

Κανείς δε θέλει μια συγκεντρωτική, παγκόσμια διακυβέρνηση που δε θα αναπληρώνει το δημοκρατικό έλλειμμα των εθνικών κρατών αλλά θα απομακρύνει ακόμη περισσότερο τους πολίτες από την εξουσία. Που θα χειραγωγεί και θα χειραγωγείται. Που θα επιβάλλει και θα επιβάλλεται. Πέρα από μας, χωρίς εμάς, για μας.

Είναι ώρα να ξαναθυμηθούμε την επανάσταση. Να ξαναδείξουμε ποιος είναι ο κυρίαρχος του παιχνιδιού. Εμείς θέλουμε, εμείς διατάσσουμε, εμείς επιβάλλουμε, εμείς ανατρέπουμε.

Ας θυμηθούμε κάτι λοιπόν, από το αγέρωχο ύφος του Ανδρέα Κάλβου και ας ψιθυρίσουμε την επανάσταση.

(Το ποίημα του Ανδρέα Κάλβου το αντέγραψα από το χειρόγραφό του, με τον αρχικό του τίτλο, τη στίξη, τον τονισμό και την ορθογραφία του, όπως το πήρα από τη φωτογραφική ανατύπωση και την τυπογραφική μεταγραφή με επιμέλεια του Γιάννη Δάλλα, εκδ. Συνέχεια, 1992 )

Ζήτω η 25η Μαρτίου! Ζήτω η Επανάσταση!

Εἰς Τυράννους

Ἕνας θεός καὶ μόνος
ἀστράπτει ἀπὸ τὸν ὕψιστον
θρόνον· καί τῶν χειρῶν του
ἐπισκοπεῖ τὰ αἰώνια
ἄπειρα ἔργα.

Κρέμονται ὑπὸ τοὺς πόδας του
πάντα τὰ ἔθνη, ὡς κρέμεται
βροχὴ, ἔτι ἐναέριος
ἐν ᾧ κοιμῶνται οἱ ἄνεμοι
τῆς οἰκουμένης.

Ἀλλ’ ἡ φωνή του ἀκούεται,
φωνὴ δικαιοσύνης,
καὶ ἧ ψυχαὶ τῶν ἀνόμων
ὡς αἵματος σταγόνες
πέφτουν ‘ς τὸν ᾅδην.

Τῶν ὁσίων τὰ πνεύματα
ὡς ἀργυρέα ὁμίχλη
τὰ ὑψηλὰ ἀναβαίνει
καὶ εἰς ποταμοὺς διαλύεται
φωτὸς καὶ δόξης.

Μόνον βλέπω τὸν ἥλιον
μένοντα εἰς τὸν ἀέρα·
τριγύρω τοὺς χορεύντας
οὐρανοὺς κυβερνάει
με’ δίκαιον νόμον.

Φαίνεται εἰς τὸν ὁρίζοντα
ὡσὰν χαρᾶς ἰδέα,
καὶ φωτίζει τὴν γῆν
καὶ τῶν θνητῶν τὰ ἔργα
τῶν πολυπόνων.

Ὅμως ἰδοὺ τα σκῆπτρα
ἄφησεν, ἐβασίλευσεν,
ὅτι ἀνάγκην τ’ ἀνθρώπινον
στῆθος ἔχει ἀναπαύσεως
ἀνάγκην ὕπνου.

Ποῖος ποτὲ τοῦ θεοῦ,
ποῖος τοῦ ἡλίου ὡμοίασεν;
διατὶ βωμούς, θυμίαμα
διατὶ ζητοῦν οἱ μύριοι
Τύραννοι, κ’ ὕμνους;

Ὕψιστοι αὐτοί!— λαμπρότεροι
αὐτοὶ τῶν ἄλλων!— μόνοι!—
λαμπροὶ, κ’ ὕψιστοι οἱ δίκαιοι,
καὶ μόνοι τῶν ἀνθρώπων
οἱ εὐεργέται.

Κριταὶ ὡς θεοί! καὶ πότε
τὴν ἀρετὴν ἀθλίως,
πότε δὲν ἐκατάτρεξαν;
πότε εὐσπλαχνίαν ἐγνώρησαν,
δικαιοσύνην;

Με’ ὑπερηφάνους πόδας
καταφρονητικοὺς,
δὲν πατοῦν τὸ χρυσοῦν
συντριφθὲν τώρα ζύγωθρον
τοῦ ὀρθοῦ νόμου;

Τὸ ἀχόρταστον δρέπανον
αὐτοὶ βαστοῦν· θερίζουν
πάντ’ ὅσα ὁ ἵδρωτάς μας
ὡρίμασεν ἀστάχυα
διὰ τοὺς υἱούς μας.

Τρέξε ἐπάνω εἰς τὰ κύματα
τῆς φοβερᾶς θαλάσσης,
κινδύνευσε, ἀναστέναξε,
πίε τὸ ποτήριον
τῆς ξενιτείας·

Διὰ τὴν τροφὴν ποῦ ἐσύναξας
με’ κόπους ἀνεκφράστους,
εἰς τὰ παραθαλάσσια
ἰδοὺ χάσκει το ἀλαίμαργον
στόμα Τυράννων.

Τί τὰ εὐωδῆ ἀγκαλιάζετε
προσκέφαλα τοῦ γάμου;
τί φιλεῖτε τὸ μέτωπον
Ἱερὸν τῶν γονέων σας
με’ τόσον πόθον;

Ἡ σάλπιγγα, τὰ τύμπανα
σᾶς προσκαλοῦν· ἀδίκους
ἀσηνέτους πολέμους
φέρετε, κατασφάξατε
τὰ ἔθνη ἀθῶα.

Ὄχι μόνον τὸν ἵδρωτα,
Ἀλλὰ καὶ τ’ αἷμα οἱ Τύραννοι
ζητοῦσιν ἀπὸ σᾶς,
κ’ ἀφ’ οὗ ποτάμια ἐχύσατε
μήπως τοὺς φθάνει.

Τὴν πνοήν σας ἀχόρταστοι
ἐπιθυμοῦν· ἀλλοίμονον
ἄν ποτε ἐπὶ τὰ σφάγια
Τῶν τυράννων ἀνάστε-
-νάξῃ ἡ ψυχή σας.

Ἀλλοίμονον, ἀλλοίμονον,
Ὅταν ὁ θεὸς πέμψῃ
ἀκτῖναν ἀληθείας
καὶ με’ αὐτὴν τὸ στῆθος σας
ζωοποιήσῃ·

Ἐάν τις τὸ νουθέτημα
θεῖον ἀκολουθήσῃ,
στόμα μαχαίρας, βάσανα,
κλαύματα φυλακῆς
τότε ἄς προσμένῃ.

Καὶ τοιοῦτοι, ἐμπρός σας
Ἐγὼ ‘νὰ γονατίσω!—
Ἡ γῆ ἄς σχισθῇ, εἰς τὸ βάραθρον
ἡ βροντὴ τ’ οὐρανοῦ
ἄς μὲ τινάξῃ,

Πρωτοῦ σᾶς ἀτιμήσω
Ὦ γόνατά μου·— ἀτάρακτον
Ἔχω τὸ βλέμμα ὁπόταν
τὸ καταβάσω εἰς πρόσωπον
ἑνὸς τυράννου.

Ἐσεῖς ὡσὰν ὁ ἥλιος
λαμπροί!— τὰς φλόγας βέβαια
βλέπω διαδημάτων,
ἀλλὰ τὰς δυστυχίας μας
μόνον φωτίζουν.