Ευγένιος Ντελακρουά, Η σφαγή της Χίου
Ανδέας Κάλβος, Εἰς Χίον
Προσέξτε πως ο ποιητής θρηνεί, οργίζεται, ζητάει εκδίκηση, καταριέται αλλά τελικά συνέρχεται από το πάθος του και ζητάει, ως γνήσιος ιδεολόγος, τη μόνη αληθινή τιμωρία που μπορεί να έχουν οι μιαροί: «την ένδειαν της γλυκείας γαλήνης των δικαίων». (Από την φωτογραφική ανατύπωση του χειρογράφου του Κάλβου, με επιμέλεια του Γιάννη Δάλλα, εκδ. Συνέχεια 1992).
Ὡς ὅτε ἀπό τὸ στόμα
κρέμεται τῶν θνητῶν
αὐλὸς λελυπημένος
καὶ ἡ φωνή του μὲ κόπον
τρέμουσα ἐκβαίνει.
Ὡς μέσα εἰς τὰ πολύδενδρα
δάση τὸ βράδυ εἰσπνέει
τὸ τεθλιμμένον φύσημα
μεσημβρινὸν καὶ φαίνεται
θρῆνος ἀνθρώπων.
Εἰς τὸν ἠρημωμένον
Αἰγιαλόν τῆς νήσου
οὕτω φέρνουν τὰ κύματα
καὶ τὸ παράπονόν τους
ἧ Ὠκεανίναι.
Τὰ γαλακτώδη μέλη
τῶν παρθένων τῆς Χίου
πλέον ἐσὺ δὲν ῥαντίζεις
ὦ λαμπρὸν τοῦ αἰγαίου
Ἱερὸν ρεῦμα.
Ὅταν τὰ στήθη ἀφίλητα,
θρίαμβος τῶν χαρίτων
βράδυ καὶ αὐγὴν ἐδρόσιζες
ἐκαταφρόνεις τότε
τὰ ῥόδα ἠῷα.
Τώρα χηρεύεις, τώρα
τοὺς βαρβάρους θαλάμους
ὑπηρετοῦν, μιαίνονται
τὰ κάλλη τῶν παρθένων
θεοειδέων.
Ἐκεῖ ὅπου ἡ πανήγυρις
τῶν Μουσῶν τῆς Ἑλλάδος
ἄναπτε τὰ πυρὰ,
καὶ τῶν ποδῶν ἐσήμαινε
τ’ ἄλυπον μέτρον.
Ὑβριστικὰ, ὑπερήφανα
τύμπανα ἀκούω· καὶ βλέπω
τὴν Ναβαθαῖαν· βαμένη
εἰς αἷμα ἐπὶ τοὺς πύργους
ἀεροκινεῖται.
Θλίβει ὁ καπνὸς τὸ διάστημα
γαλάζιον τῶν ἀέρων,
οὕτως εἰς τὴν ὀμίχλην
τοῦ θανάτου, μειδίασμα
πνίγεται νέον.
Πόσους ναοὺς ‘ποῦ ἐδέχοντο
τὰς πτερωτὰς τῆς πίστεως
προσευχὰς καὶ τὰ δῶρα·
πόσους βλαστοὺς σοφίας,
καὶ πόσας ἐλπίδας·
Ἆ, πόσους πνέοντας ἔρωτα
θαλάμους τώρα ἡ φλόγα
βαρβάρως κατατρώγει·
μισητὸν ὁλοκαύτωμα
ἑνὸς Τυράννου.
Στεναζούσης νυκτὸς
καὶ τοῦ βαθέος ᾄδου
τρομεραὶ θυγατέρες,
ἐσᾶς φωνάζω, ἐσᾶς
τὰς Ἐριννύας.
Τί ἀκέρως τὰ βασίλεια
σκοτεινὰ κατοικεῖτε
τοῦ ὕπνου; ν’ ἀποσπάσετε
τὰ δεσμὰ τῶν ὀνείρων
τί ἀργοπορεῖτε;
Τρέξατε· ἐδῶ τὸν θόρυβον
τῶν μεγάλων πτερύγων
φέρετ’ ἐδῶ· κυττάξατε,
σκληρὰν σᾶς δείχνω κ’ ἄνανδρον
καρδίαν Τυράννου.
Τὰς λαμπάδας αὐτοῦ
τινάξατε, αὐτοῦ ῥίψατε
βροχήν πεπυρωμένην,
αὐτοῦ Ἐριννύες πετάξατε
χιλίας ἐχίδνας.
Ὁ μιαρὸς, τὴν μάχαιραν...
ἀνατριχιάζω... τρέμουσι
τὰ δάκτυλά μου... μίαν
πρὸς μίαν ἐσήντριψα
ταῖς χαρδαῖς ὅλαις.
Ὦ λαιμοὶ τῶν ἀθόων
παιδιῶν μας, ὦ πλευρὰ
σεβάσμια τῶν μητέρων,
γερόντων κόμαι εἰς τ’ αἷμα
ἀθλίως βρεγμέναι.
Ἐκδίκησιν ζητεῖτε;
Ἡ φωνή σας ἠκούσθη·
Ποτὲ εἰς τὴν γῆν οἱ ἀθάνατοι
τοὺς ληστὰς δὲν ἀφίνουν
ἀτιμωρήτους.
Ἄν φύγωσι τὸ δρέπανον
Θανατηφόρον, φάρμακα
ἐπὶ τὰ χείλη εὑρίσκουσι
τοῦ Ὑμεναίου, καὶ δράκοντας
εἰς τὰ ποτήρια.
Οἱ φοίνικες ξηραίνονται
τῆς Εἰλειθύιας, βαρήνεται
ἐπάνω εἰς τὴν καρδιὰν των
τὸ σκότος τῆς νυκτὸς
ὡς πλάκα τάφου.
Ὄχι φῶς καὶ χαρὰν
ἀμὴ φλογώδεις ἄκανθας
βρέχει δι’ αὐτοὺς ὁ ἥλιος
καὶ ἡ γῆ σχισμένη δίδει
αἵματος βρύσεις.
Ποῦ μ’ ἔφερεν ὁ πόνος μου;...
Τί λέγω;... Τιμωρίαν
ἀληθινὴν καὶ μόνην
φρικτὴν, οἱ μιαροὶ
ἔχουσιν ἄλλην.
Τὴν ἔνδειαν τῆς γλυκείας
γαλήνης τῶν δικαίων.—
Ἄς ἐρημώσῃ ὁ πόλεμος
τὴν Ἑλλάδα πρὶν εὕρῃ
τῆς Χίου τὴν μοῖραν.
Προσέξτε πως ο ποιητής θρηνεί, οργίζεται, ζητάει εκδίκηση, καταριέται αλλά τελικά συνέρχεται από το πάθος του και ζητάει, ως γνήσιος ιδεολόγος, τη μόνη αληθινή τιμωρία που μπορεί να έχουν οι μιαροί: «την ένδειαν της γλυκείας γαλήνης των δικαίων». (Από την φωτογραφική ανατύπωση του χειρογράφου του Κάλβου, με επιμέλεια του Γιάννη Δάλλα, εκδ. Συνέχεια 1992).
Ὡς ὅτε ἀπό τὸ στόμα
κρέμεται τῶν θνητῶν
αὐλὸς λελυπημένος
καὶ ἡ φωνή του μὲ κόπον
τρέμουσα ἐκβαίνει.
Ὡς μέσα εἰς τὰ πολύδενδρα
δάση τὸ βράδυ εἰσπνέει
τὸ τεθλιμμένον φύσημα
μεσημβρινὸν καὶ φαίνεται
θρῆνος ἀνθρώπων.
Εἰς τὸν ἠρημωμένον
Αἰγιαλόν τῆς νήσου
οὕτω φέρνουν τὰ κύματα
καὶ τὸ παράπονόν τους
ἧ Ὠκεανίναι.
Τὰ γαλακτώδη μέλη
τῶν παρθένων τῆς Χίου
πλέον ἐσὺ δὲν ῥαντίζεις
ὦ λαμπρὸν τοῦ αἰγαίου
Ἱερὸν ρεῦμα.
Ὅταν τὰ στήθη ἀφίλητα,
θρίαμβος τῶν χαρίτων
βράδυ καὶ αὐγὴν ἐδρόσιζες
ἐκαταφρόνεις τότε
τὰ ῥόδα ἠῷα.
Τώρα χηρεύεις, τώρα
τοὺς βαρβάρους θαλάμους
ὑπηρετοῦν, μιαίνονται
τὰ κάλλη τῶν παρθένων
θεοειδέων.
Ἐκεῖ ὅπου ἡ πανήγυρις
τῶν Μουσῶν τῆς Ἑλλάδος
ἄναπτε τὰ πυρὰ,
καὶ τῶν ποδῶν ἐσήμαινε
τ’ ἄλυπον μέτρον.
Ὑβριστικὰ, ὑπερήφανα
τύμπανα ἀκούω· καὶ βλέπω
τὴν Ναβαθαῖαν· βαμένη
εἰς αἷμα ἐπὶ τοὺς πύργους
ἀεροκινεῖται.
Θλίβει ὁ καπνὸς τὸ διάστημα
γαλάζιον τῶν ἀέρων,
οὕτως εἰς τὴν ὀμίχλην
τοῦ θανάτου, μειδίασμα
πνίγεται νέον.
Πόσους ναοὺς ‘ποῦ ἐδέχοντο
τὰς πτερωτὰς τῆς πίστεως
προσευχὰς καὶ τὰ δῶρα·
πόσους βλαστοὺς σοφίας,
καὶ πόσας ἐλπίδας·
Ἆ, πόσους πνέοντας ἔρωτα
θαλάμους τώρα ἡ φλόγα
βαρβάρως κατατρώγει·
μισητὸν ὁλοκαύτωμα
ἑνὸς Τυράννου.
Στεναζούσης νυκτὸς
καὶ τοῦ βαθέος ᾄδου
τρομεραὶ θυγατέρες,
ἐσᾶς φωνάζω, ἐσᾶς
τὰς Ἐριννύας.
Τί ἀκέρως τὰ βασίλεια
σκοτεινὰ κατοικεῖτε
τοῦ ὕπνου; ν’ ἀποσπάσετε
τὰ δεσμὰ τῶν ὀνείρων
τί ἀργοπορεῖτε;
Τρέξατε· ἐδῶ τὸν θόρυβον
τῶν μεγάλων πτερύγων
φέρετ’ ἐδῶ· κυττάξατε,
σκληρὰν σᾶς δείχνω κ’ ἄνανδρον
καρδίαν Τυράννου.
Τὰς λαμπάδας αὐτοῦ
τινάξατε, αὐτοῦ ῥίψατε
βροχήν πεπυρωμένην,
αὐτοῦ Ἐριννύες πετάξατε
χιλίας ἐχίδνας.
Ὁ μιαρὸς, τὴν μάχαιραν...
ἀνατριχιάζω... τρέμουσι
τὰ δάκτυλά μου... μίαν
πρὸς μίαν ἐσήντριψα
ταῖς χαρδαῖς ὅλαις.
Ὦ λαιμοὶ τῶν ἀθόων
παιδιῶν μας, ὦ πλευρὰ
σεβάσμια τῶν μητέρων,
γερόντων κόμαι εἰς τ’ αἷμα
ἀθλίως βρεγμέναι.
Ἐκδίκησιν ζητεῖτε;
Ἡ φωνή σας ἠκούσθη·
Ποτὲ εἰς τὴν γῆν οἱ ἀθάνατοι
τοὺς ληστὰς δὲν ἀφίνουν
ἀτιμωρήτους.
Ἄν φύγωσι τὸ δρέπανον
Θανατηφόρον, φάρμακα
ἐπὶ τὰ χείλη εὑρίσκουσι
τοῦ Ὑμεναίου, καὶ δράκοντας
εἰς τὰ ποτήρια.
Οἱ φοίνικες ξηραίνονται
τῆς Εἰλειθύιας, βαρήνεται
ἐπάνω εἰς τὴν καρδιὰν των
τὸ σκότος τῆς νυκτὸς
ὡς πλάκα τάφου.
Ὄχι φῶς καὶ χαρὰν
ἀμὴ φλογώδεις ἄκανθας
βρέχει δι’ αὐτοὺς ὁ ἥλιος
καὶ ἡ γῆ σχισμένη δίδει
αἵματος βρύσεις.
Ποῦ μ’ ἔφερεν ὁ πόνος μου;...
Τί λέγω;... Τιμωρίαν
ἀληθινὴν καὶ μόνην
φρικτὴν, οἱ μιαροὶ
ἔχουσιν ἄλλην.
Τὴν ἔνδειαν τῆς γλυκείας
γαλήνης τῶν δικαίων.—
Ἄς ἐρημώσῃ ὁ πόλεμος
τὴν Ἑλλάδα πρὶν εὕρῃ
τῆς Χίου τὴν μοῖραν.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου